معرفی رشته پزشکی عمومی

رشته پزشکی دانشی است که هدف آن حفظ و ارتقاء سلامتی، درمان بیماری‌ ها و بازتوانی آسیب‌ دیدگان است. این اهداف با شناخت بیماری ها، تشخیص، درمان و پیشگیری از بروز آنها به انجام می رسد.

این علم امروز بسیار گسترده شده است و علاوه بر بررسی درمان و شناخت بیماری ها، به تحقیق و بررسی درباره بیماری ها و عوامل بیماری زا نیز می پردازد.

رشته پزشکی زیر گروه یک کنکور تجربی می باشد(البته طبق آخرین اخبار سازمان سنجش زیرگروها در کنکور سراسری 1402 حذف شده اند) و در مقطع دکتری پیوسته ارائه می شود مدت تحصیل در این رشته 8 سال و معادل 16 ترم است.

(پزشکی عمومی) شامل 4 مرحله است:

• دوره علوم پایه به مدت ۵ ترم یا دو سال و نیم
• دوره فیزیوپاتولوژی به مدت ۴ ترم یا یک سال
• دوره کارآموزی بالینی (استاجری) به مدت۴ الی ۵ ترم یا دو سال و نیم
• دوره کارورزی بالینی (اینترنی) به مدت ۱۸ ماه یا سه دوره ۶ ماهه

در دو سال و نیم اول، در مقطع علوم پایه قرار دارید. درس‌های عمومی از جمله درس‌های گروه معارف که شامل ۱۴ واحد درسی است و دروسی مانند مبانی کامپیوتر، ادبیات فارسی، زبان‌های انگلیسی عمومی و تخصصی و تربیت بدنی در این پنج ترم ارایه می‌شوند. درس‌های تخصصی مانند بافت شناسی، فیزیولوژی (علم شناخت عملکرد طبیعی بدن)، پاتولوژی (بیماری شناسی بدن)، آناتومی (کالبدشناسی یا تشریح)، میکروب شناسی و … ارایه می‌شوند. از مهمترین ویژگی‌های این رشته، واحدهای گروه میکروب شناسی از جمله باکتری شناسی، انگل شناسی، قارچ شناسی، حشره شناسی و … می‌باشد که از درس‌های سخت و نفس گیری است که حافظه و تمرکز زیادی نیاز دارد.

درس‌های گروه بهداشت و خانواده:

این دروس هم در این دو و نیم سال ارایه می‌شوند و در مجموع شما ۸۵ تا ۹۰ واحد درسی را می‌گذرانید.

بعد از اتمام این دوره، شما در آزمون جامع اول، آزمون جامع علوم پایه که به تازگی برمبنای قطب آموزش پزشکی برگزار می‌شود، شرکت می‌کنید و با توجه به نمره‌ی آزمون‌تان، یکی از بیمارستان‌های مربوط به دانشگاه‌تان را انتخاب کرده و دوره فیزیوپاتولوژی را در آنجا ادامه می‌دهید.

سال‌های دشوار سوم و چهارم پزشکی با شناخت علایم بیماری‌ها (سمیولوژی)، داروشناسی (فارماکولوژی) و شناخت تخصصی‌تر علت بیماری‌ها (پاتولوژی) همراه می‌باشد در قالب کورس‌های (COURSE) امتحانی شکل می‌گیرد.

این دوره به صورت کورس‌های ماهانه برگزار می‌شود و در آخر هر ماه، امتحان هر کورس برگزار می‌شود. در آخر این دوره با گذراندن واحدهایی مانند آمار و پرشکی قانونی، شما وارد دوره‌ی سوم پزشکی (استاجری) می‌شوید.

این دوره‌ی کارآموزی بالینی که به مدت ۵-۴ ترم برگزار می‌شود؛ اهداف زیر را دنبال می‌کند:

پرورش مهارت‌های پزشکی، آموزش اخلاق و شئونات پزشکی، تقویت قدرت تشخیص، درمان و بهبودی وضعیت بیمار و….

در دوره‌ی استاجری که با دو بخش مختلف جراحی و داخلی آغاز می‌شود، دانشجو در هر بخش بیمارستان که شامل:

• جراحی
• بخش داخلی
• کودکان
• چشم
• زنان و زایمان
• گوش، حلق و بینی
• رادیولوژی
• پوست
• بیماری‌های اعصاب
• بیماری‌های عفونی

۱ الی ۳ ماه آموزش می‌بیند و در آخر هر بخش پس از آزمونی که مهارت‌های عملی و دانش نظری او سنجیده می‌شود به بخش بعدی راه می‌یابد. در پایان این دوره، آزمون جامع دوم برگزار می‌گردد (آزمون پره اینترنی) و فرد پس از کسب نمره‌ی قبولی به دوره‌ی کارورزی بالینی (اینترنی) انتقال می‌یابد.

در دوره اینترنی که در سه بخش ۶ ماهه برگزار می‌شود، دانشجو کشیک‌های پزشکی در بخش‌های مختلف را تجربه می‌کند. گزارش‌های صبحگاهی (مُرنینگ ریپورت) و معاینه‌ی مریض‌ها از جمله ویژگی‌های این دوره است. درس‌های دوره‌ی فیزیوپاتولوژی و استاجری به صورت تکمیلی‌تر و کلینیکال‌تر (بالینی‌تر) آموزش داده می‌شوند و در هر بخش آزمونی به عمل می‌آید.

دروس این دوره عبارتند از:

• کارورزی بخش چشم
• کارورزی بخش جراحی
• کارورزی بخش سوختگی
• کارورزی بخش ارتوپدی
• کارورزی بخش اطفال
• کارورزی بخش گوش، حلق و بینی
• کارورزی بخش زنان و زایمان
• کارورزی بخش اورژانس
• کارورزی بخش پوست

در این دوره حقوق مختصری (معادل ۲۵۰ هزار تومان در هر ماه) به دانشجو تعلق می‌گیرد. در بعضی از دانشگاه‌ها دانشجویان اینترن، مُهر با شماره‌ی دانشجویی دارند. در پایان این دوره، شما فارغ التحصیل می‌شوید و به شما شماره‌ی نظام پزشکی تعلق می‌گیرد.

یکی از مهم‌ترین عوامل در انتخاب این رشته، علاقه و انگیزه است.

از جمله مشکلات رشته‌ی پزشکی، طولانی بودن دوره و طاقت فرسا بودن آن است. محروم بودن از تعطیلات و تفریحات متداول هم سن و سالان‌تان و نداشتن درآمد تا پایان دوره‌ی تحصیلتان. دانش‌آموزانی که وارد این رشته می‌شوند باید آمادگی مواجهه با صحنه‌های دلخراش را داشته باشند. بر همگان روشن است که مواجهه با صحنه‌های دلخراش مرگ، خونریزی و جراحت‌های شدید، کم کم بر روحیات‌تان تاثیر منفی می‌گذارد. پس این رشته مناسب کسانی است که توانایی تطابق با شرایط سخت آن را داشته باشند.

از جمله استعدادهای ذاتی که برای تحصیل در این رشته مورد نیاز است عبارتند از:

استدلال دیداری: قدرت استدلال با تصاویر ونشانه‌ها را داشته باشند.

استدلال ریاضی: بتوانند روابط میان اعداد را کشف کنند و الگوهای موجود در آنها را شناسایی کنند .

استعداد درک 3 بعدی: بتوانند ماورای آنچه که در سطح چیزها و امور است را ببینند.

استعداد دقت: بتوانند به خوبی تمرکز کنند و دقت داشته باشند تا با به خاطر سپردن جزئیات و استفاده از آن در موقیت‌های جدید بهره ببرند.

دانشجویان بعد از به اتمام رساندن دوره کارورزی بالینی باید یک طرح اجباری نیز سپری کنند. این طرح به صورت 2 ساله به دانشجویان رشته پزشکی ارائه می‌شود. دانشجویان در این دوره به یکی از مناطق محروم اعزام می‌شوند و در آنجا خدمات درمانی ارائه می‌دهند. این دوره جدا از دوره سربازی پسران است. یعنی اینکه پسران باید به صورت جداگانه خدمت سربازی را نیز بگذرانند.

این رشته کارشناسی ارشد ندارد و ادامه تحصیل دانشجویان پزشکی بعد از اتمام دوره پزشکی عموم در دو مرحله امکان پذیر است :

الف) ادامه تحصیل در رشته های تخصصی بالینی

رشته‌های تخصصی بالینی در حال حاضر شامل ۲۳ رشته می‌باشد که عبارتند از : جراحی عمومی ،‌ جراحی مغز و اعصاب، جراحی استخوان و مفاصل (ارتوپدی) ، جراحی کلیه و مجاری ادراری تناسلی (ارولوژی) ، بیماری های اعصاب، بیماری های داخلی ، بیماری های عفونی و گرمسیری ، بیماری های قلب و عروق ، بیماری های کودکان، بیهوشی ، پزشکی اجتماعی، پزشکی هسته‌ای ، آسیب ‌شناسی (پاتولوژی)، پوست ، پزشکی فیزیکی و توان‌بخشی، چشم پزشکی ، پرتودرمانی (رادیوتراپی) ، پرتوشناسی تشخیصی (رادیولوژی) ، زنان و زایمان ، روان ‌پزشکی، گوش و حلق و بینی ، پزشکی قانونی و طب کار.

ب) ادامه تحصیل در رشته های علوم پایه

فارغ التحصیلان رشته پزشکی می توانند درتخصص های علوم پایه پزشکی نظیر فیزیولوژی، ایمونولوژی، ژنتیک، ویروس شناسی، ویروس شناسی پزشکی، میکروب شناسی پزشکی، انگل شناسی پزشکی، بیوشیمی، آمار حیاتی و تغذیه نیز شرکت نمایند.

مهم ترین بخش انتخاب رشته که تاثیر مستقیمی بر آینده داوطلب دارد، بحث موقعیت شغلی و بازارکار هر یک از رشته های تحصیلی در دانشگاه است.امروزه زیاد می شنویم که برای فارغ التحصیلان پزشکی بازار کار مناسبی وجود ندارد. در حالی که هنوز در بسیاری از شهر های کوچک و مناطق محروم با کمبود پزشک مواجه هستیم.

دانشجویان رشته پزشکی بعد از اتمام تحصیلات دانشگاهی می‌توانند در درمانگاه‌ها، بیمارستان‌های عمومی و خصوصی، موسسات علمی، موسسات کنکوری، مراکز بهداشت و خدمات درمانی و … مشغول به کار شوند. یا با ادامه تحصیل و گرفتن تخصص و فوق تخصص به مراحل بالاتری همچون پزشک متخصص و یا فوق متخصص و یا جراح تبدیل شوند.

درآمد پزشکان از بسیاری از اقشار جامعه بالاتر است!

به همین دلیل است که تحصیل در این رشته به نوعی امنیت شغلی و مالی افراد را تأمین می‌کند. اما در مورد میزان درآمد یک پزشک باید گفت؛ این میزان درآمد براساس شرایط و ضوابط مختلف می‌تواند متفاوت باشد. درآمد رشته پزشک عمومی به عوامل مختلفی مثل روابط عمومی، شهرت شغلی،مکان مطب و… بستگی دارد ولی به طور کلی از 5 ملیون تومان شروع و تا 150 ملیون تومان هم میرسد .

رتبه بندی های دانشگاه ها به طور سالانه تغییر می کند.در طول هر سال دانشگاه ها تغییراتی در مقالات و سایر موارد دارند. رتبه بندی ذکر شده در این مقاله بر اساس جدید ترین رتبه بندی و مربوط به سال 1400 می باشد.

دانشگاه های برتر

۱- دانشگاه علوم پزشکی مشهد

۲-دانشگاه علوم پزشکی تهران

۳- دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

۴- دانشگاه علوم پزشکی ایران

۵- دانشگاه علوم پزشکی تبریز

۶- دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

۷- دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

۸- دانشگاه علوم پزشکی زاهدان

۹- دانشگاه علوم پزشکی  مازندران

۱۰- دانشگاه علوم پزشکی همدان

رتبه بندی ذکر شده به عوامل مختلفی مانند تعداد مقالات منتشر شده،تعداد اساتید، رتبه های علمی اساتید و… بستگی دارد. بسیاری از دانشگاه ها امتیازات نزدیکی به هم دارند و این رتبه بندی بدین معنا نیست که سایر دانشگاه ها خوب نمی باشند. بلکه تمامی دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات درمانی دارای سطح علمی خوبی هستند و قبولی در هر کدام با ارزش بوده و به تلاش و پشتکار بالایی برای قبولی در آن ها نیاز است.

بعضی نیز تحصیلات پزشکی در خارج از کشور را به  پزشکی در ایران ترجیح می دهند   و  در کنار داشتن مدرک زبان ،  ویزا  و شرایط های دیگر باید فرد  برای رشته هایی مثل پزشکی باید آزمون  مختص آن کشور را قبول شود . البته این آزمون در همه ی کشور ها برگزار نمیشود .

لازم به ذکر است که امسال وزارت بهداشت مهاجرت فارغ التحصیلان پزشکی را مسدود کرده است و  دستور بر عدم آزاد سازی  مدرک دانش آموختگان پزشکی است .

امروزه زیاد میشنویم که  برای فارغ التحصیلان پزشکی بازار کار مناسبی  وجود ندارد .  در حالی که هنوز در بسیاری از شهرهای  کوچک  و مناطق محروم با کمبود پزشک  مواجه هستیم.