معرفی رشته بینایی سنجی
بینایی‌سنجی یکی از مهم‌ترین گزینه‌های انتخاب رشته تجربی است.
به طور کلی علم بینایی از دو بخش چشم پزشکی و بینایی سنجی تشکیل شده است. این دو رشته با وجود ارتباطات نزدیکی که با هم دارند، در بعضی موارد به صورت جدا از یکدیگر طبقه‌بندی می‌شوند. به این معنا که یک بیمار چشم در ابتدا باید به یک اپتومتریست مراجعه کرده و چشم خود را از جهت عیوب انکساری، اختلالات دوبینی، انحرافات عضلانی و … مورد معاینه قرار دهد. علاوه بر آن تعیین نمره عینک و اصلاح اختلالات دید وظیفه یک متخصص بینایی سنجی است و بیماری‌های چشم، دارو درمانی و جراحی‌ها در حیطه‌ی وظایف چشم پزشکان قرار می‌گیرد.
به طور دقیق‌تر از وظایف یک اپتومتریست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
· تشخیص و تصحیح عیوب انکساری (نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم)
· تجویز عدسی‌های مناسب مانند عدسی‌های عینک یا لنزهای عکاسی
· تشخیص و تصحیح اختلالات دید دو چشمی
· تشخیص و تصحیح تنبلی چشم
· تعیین بهداشت عمومی چشم
· تعیین بهداشت بینایی در محیط‌های کار و تحصیل و دادن آموزش لازم در این زمینه
· تهیه و تجویز وسایل کمک بینایی اکولرهای ساده و مرکب
· تهیه و تجویز سیستم‌های تلسکوپیک و تلویزیون‌های مدار بسته برای نیمه بینایان
· اندازه‌گیری میدان بینایی
· تعیین نمره عینک
· تصحیح اختلالات دید
یک بینایی‌سنج باید به درس فیزیک مسلط و بخصوص به فیزیک نور علاقه‌مند باشد همچنین در دوره دبیرستان و پیش‌دانشگاهی درس‌های ریاضی و زیست‌شناسی را به خوبی فراگرفته باشد و تسلط کافی را داشته باشد. از نظر جسمانی نیز لازم است که از چشم‌ها و دست‌هایی سالم برخوردار باشد. در ضمن این رشته صبر و حوصله زیاد می‌خواهد چرا که تعیین نمره عینک یکی از سخت‌ترین کارها در علوم بینایی است ونیاز به صبر و حوصله زیاد دارد.
بینایی سنجی به اصطلاح کار تمیزی دارد و برخلاف بعضی رشته های بالینی با خون و مریض بدحال و زخم و بیماری عفونی و معلولیت و … سروکار ندارد و سر و کارش با چشم هست و استرس‌های شغل‌های بالینی رو ندارد. از شیفت شب و کار در روزهای تعطیل هم خبری نیست! برخلاف شغلی مثل پرستاری یا مشخصا پزشکی!
مشخصات دوره تحصیلی رشته بینایی سنجی
این رشته دارای مقاطع: کارشناسی (۴سال)، کارشناسی ارشد (۲ تا ۳ سال) و دکتری (۴ تا ۵ سال) است.
دروس این رشته شامل :
(۲۳واحد) دروس عمومی
(۴۲واحد) دروس پایه
(۷۳واحد) دروس تخصصی
پایان نامه و کارآموزی(۸واحد) است که از دروس تخصصی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
اپتیک هندسی و فیزیکی
لابراتوار اپتیک
فیزیولوژی اپتیک
مقدمات اپتومتری
اپتومتری
ابزرواسیون
تاریخچه اپتومتری و علوم بینایی
بینایی محیطی
عدسی‌های تماسی
آسیب شناسی چشم
اپتومتری کودکان
اپتومتری افراد مسن
اپتومتری مشاغل و بهداشت چشم
اپتومتری پیشرفته
آنالیز مشاهدات کلینیکی
مکانیسم دید دو چشمی
درمان آنومالی‌های دو چشمی
رشته‌های دوره کارشناسی ارشد بینایی سنجی
رشته بینایی سنجی
رشته مهندسی پزشکی (بیوالکتریک)
رشته مهندسی پزشکی (زیست مواد)
رشته انفورماتیک پزشکی
رشته علوم تشریحی
رشته سلامت سالمندی
رشته اپیدمیولوژی
رشته آمار زیستی
برنامه ریزی یادگیری الکترونیکی در علوم پزشکی
رشته زیست فناوری پزشکی
رشته فیزیولوژی
رشته اقتصاد بهداشت
تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی
رشته نانوتکنولوژی پزشکی
رشته فناوری اطلاعات سلامت
رشته ارزیابی فناوری سلامت
ژورنالیسم پزشکی
رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی
آموزش پزشکی
رشته کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی
رشته مدیریت توانبخشی
تاریخ علوم پزشکی
رشته رفاه اجتماعی
رشته فیزیک پزشکی
دوره دکتری
علاقمندان به ادامه تحصیل در این رشته اگر دارای مدرک کارشناسی ارشد بینایی سنجی باشند، می‌توانند در مقطع دکتری با گرایش‌های تخصصی مانند ناهنجاری‌های دید دو چشمی و تمرینات اپتومتریک، وسایل کمک بینایی و تجویز لنزهای نامرئی به ادامه تحصیل بپردازند و در این موارد ذکر شده اطلاعات تخصصی تر و بیشتری نسبت به چشم پزشکان کسب کنند.
دوره‌ی طرح
رشته بینایی سنجی طرح اجباری ندارد و طرح آن به صورت مازاد بر نیاز یا اختیاری است. ولی در صورت قصد راه اندازی دفتر کار شخصی نیاز به گذراندن دوره طرح و اخذ گواهی پایان طرح وجود دارد.
آینده شغلی رشته بینایی سنجی در ایران
متاسفانه به دلیل عدم شناخت تخصص بینایی سنجی در بین عوام، در بسیار از موارد مردم به جای مراجعه به اپتومتریست، مستقیما نزد چشم پزشک می‌روند. به طور کلی با توجه به تخصص اپتومتریست و ظرفیت دانشگاهی این رشته، آینده شغلی و بازار کار آن مثبت ارزیابی می‌شود. زیرا یک متخصص بینایی سنجی در اصلاح انحرافات چشم و همچنین در زمینه ارایه عینک‌های مربوط به عیوب انکساری به طور علمی نسبت به چشم پزشک تخصص بیشتری دارد. از مزایای این رشته می‌توان به این نکته اشاره کرد که فارغ التحصیلان آن می‌توانند مطب خصوصی تاسیس کرده و به ارایه عینک‌های عیوب بینایی و مشاوره‌های لازم بپردازند، چراکه تنها کسانی هستند که در این زمینه تخصص کافی را دارند. با توجه به تحصیل در تعداد کمی از دانشگاه‌های کشور(دانشگاه‌های شهید بهشتی، ایران، زاهدان و مشهد و پردیس خودگردان) و تعداد کم فارغ التحصیل، این رشته از فرصت شغلی خوبی برخوردار است و مسئله اشباعی رشته برای آن مطرح نمی‌باشد
محل کار یک بینایی سنج :
یک کارشناس بینایی سنجی می‌تواند در بیمارستان‌های دولتی یا خصوصی، مرکز بهداشت، کلینیک‌های خصوصی بینایی سنجی و چشم پزشکی، بعضی از کارخانه‌ها، سازمان‌های دولتی مثل سازمان‌های نظامی و انتظامی جهت معاینه چشم استخدام شود.
کسانی هم که حرفه‌ای‌تر با وسایل و تجهیزات اپتومتری و عینک کار کرده باشند و آشنا هستند می‌توانند به عنوان کارشناس در شرکت‌های واردکننده یا فروشنده تجهیزات اپتومتری شروع به کار کنند.
علاوه بر این، یک اپتومتریست اجازه دارد مجوز دفترکار شخصی بگیرد و که البته یک سرمایه اولیه هم لازم است .
همچنین کسی که تا دکتری بینایی سنجی را ادامه دهد ممکن است بتواند به عنوان هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی استخدام شود با این حال در حال حاضر جذب هیات علمی رشته بینایی کم و محدود است. البته تعداد دانشجوی دکترا نیز در این رشته بسیار کم است.
0 دیدگاه