معرفی رشته گفتار درمانی

در واقع هدف از ایجاد این رشته کمک کردن به بهبود و درمان افرادی است که اختلالات‌ گفتاری‌ و زبانی‌ اختلالات درکی مشکلات بلع اختلالات صوت و اختلالات‌ تلفظی دارند و یا کمک به بیمارانی که به دلیل آسیب های مغزی از جمله سکته مغزی قدرت تکلم خود را از دست داده اند و همچنین یاری کردن عقب‌ ماندگان‌ ذهنی برای‌ برقراری‌ ارتباط‌ کلامی‌ هم از دیگر موارد مرتبط با رشته گفتار درمانی است.

‎بنابراین گفتار درمانگر یا آسیب شناس گفتار و زبان به بررسی انواع اختلالات گفتار و زبان و نیز روش های تشخیص و درمان اختلالات می‌پردازد.

سرفصل دروس گفتار درمانی و تعداد واحدها

دروس اختصاصی اختیاری : 6 واحد

این دروس به تفکیک عبارتند از:

‎دروس عمومی

‎مبانی نظری اسلام – اخلاق اسلامی – انقلاب اسلامی –  تاریخ و تمدن اسلامی – آشنایی با منابع اسلامی – ادبیات فارسی – زبان عمومی –  تربیت بدنی 1 و 2

‎دروس اختصاصی

‎اصول توانبخشی – زبان شناسی و آواشناسی – آناتومی و فیزیولوژی – فیزیک صوت –  روانشناسی عمومی – روانشناسی کودک و نوجوان – الگوهای پردازش گفتار و زبان – آمار و پژوهش مقدماتی – ارتودنسی در رابطه با گفتار – بیماری‌های اعصاب مربوط به گفتار – رشد و تکامل گفتار و زبان – روش‌های بالینی در اختلالات گفتار و زبان – نابسامانی‌های گفتار و زبان در آسیب دیدگی شنوایی

اختلالات خواندن و نوشتن در دوران رشد – زبان پریشی بزرگسال – اختلالات واج شناختی و آوا شناختی – اختلال بلع – مدیریت در گفتار درمانی – طرح و پژوهش – اصطلاحات پزشکی و زبان تخصصی – بافت شناسی و آسیب‌شناسی – شنوایی شناسی و روش‌های ارزیابی دستگاه شنوایی – بهداشت عمومی و کمک‌های اولیه – روانشناسی رشد – روانشناسی زبان – رشد روانی حرکتی و اختلالات آن – ژنتیک پزشکی و سندروم‌های دارای اختلالات گفتار و زبان – بیماری‌های گوش، گلو، بینی و حنجره – مبانی گفتار درمانی – بهداشت، پیشگیری و مشاوره در گفتار درمانی – نابسامانی‌های گفتار و زبان در عقب ماندگی ذهنی و سندروم‌های نافذ رشد – نابسامانی‌های زبانی ویژه دوران رشد – ناروانی‌های گفتار – اختلالات صوت – اختلال در تشدید– تشخیص افتراقی در اختلالات گفتار و زبان

‎دروس اختصاصی اختیاری

‎روان شناسی یادگیری – غربالگری در گفتار درمانی – روش های ارتباطی مکمل و جایگزین در اختلالات گفتار و زبان – اصول و روش های فعالیت های گروهی – بازی درمانی – کاربرد روش های پاراکلینیک در گفتار درمانی – اختلالات ارتباطی در سالمندان – داروشناسی برای درمانگران گفتار و زبان

‎دروس کارآموزی در عرصه

‎ کارآموزی بالینی در عقب ماندگی ذهنی و سندروم های نافذ رشد 1 و 2 – کارآموزی بالینی در نابسامانی های زبانی ویژه دوران رشد 1 و 2 – کارآموزی بالینی در ناروانی‌های گفتار 1 و 2 – کارآموزی بالینی در اختلالات صوت 1 و 2 – کارآموزی بالینی در اختلال در تشدید 1 و 2 – کارآموزی بالینی در اختلال در بلع 1 و 2 – کارآموزی بالینی در آسیب دیدگی شنوایی 1 و 2 – کارآموزی بالینی در اختلالات خواندن و نوشتن در دوران رشد 1 و 2 – کارآموزی بالینی در زبان پریشی بزرگسال 1 و 2 – کارآموزی بالینی در اختلالات واج شناختی و آوا شناختی 1 و2

امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکتری وجود دارد.

فارغ التحصیلان کارشناسی گفتار درمانی می‌توانند در رشته‌ های زیر در مقطع ارشد ادامه تحصیل دهند:

* مهندسی پزشکی (بیوالکتریک)

* مهندسی پزشکی (زیست مواد)

* اپیدمیولوژی

* ارزیابی فناوری سلامت

* اقتصاد بهداشت

* انفورماتیک پزشکی

* علوم تشریحی

* فناوری اطلاعات سلامت

* سلامت سالمندی

* فیزیولوژی

* گفتاردرمانی

* رشته مدیریت توانبخشی

* کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی

* مدیریت خدمات بهداشتی درمانی

* نانوتکنولوژی پزشکی

* زیست فناوری پزشکی

* رفاه اجتماعی

* تاریخ علوم پزشکی

* آموزش پزشکی

* برنامه ریزی الکترونیکی در علوم پزشکی

* آمار زیستی

* ژورنالیسم پزشکی

* تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی

صبور بودن‌ مهمترین‌ ویژگی‌ لازم‌ برای‌ یک‌ گفتار درمانگر است‌. به دلیل اینکه بعضی‌ از بیماران‌ به‌ کندی‌ پیشرفت‌ می‌کنند. همچنین‌ متخصص‌  رشته‌ گفتار درمانی بایدبه نوعی  انعطاف‌پذیر باشد. برای‌ این‌ که‌ در این‌ کار تنوع‌ مراجعه‌کنندگان‌ بسیار زیاد است‌؛ یعنی مراجعین‌ می‌توانند یک‌ بچه‌ 2 ساله‌ تا یک‌ فرد 90 ساله‌ باشند که‌ بدون‌ شک‌ هریک‌ روحیات‌ و ویژگی‌های‌ خاص‌ خود را دارند و شما باید قادر به برقراری ارتباط با آنها باشید.

دانشجوی‌ موفق‌ رشته‌ گفتار درمانی کسی‌ است‌ که‌ به‌ زبان‌ انگلیسی‌ و دانش‌ کامپیوتر به خوبی مسلط‌ باشد. همین‌طور بهتر است‌ با لهجه‌های‌ مختلف کشور‌ آشنایی‌ داشته‌ باشد چون‌ ممکن‌ است‌ ناشنوایی‌ به‌ او مراجعه‌ کند که‌ در یک‌ محیط‌ تُرک‌ یا کُرد زبان‌ زندگی‌ کرده‌ است‌.

در خصوص آینده شغلی این رشته لازم است بدانید که محدود بودن تعداد فارغ‌التحصیلان رشته‌های توانبخشی و از جمله گفتار درمانی، باعث شده است که ‏رشته‌‌های علوم توانبخشی کمتر از دیگر رشته‌ها با مشکل شغلی مواجه شوند. ضمن اینکه فارغ‌التحصلان این رشته می‌توانند در مراکزی چون بیمارستان‌ها، مراکز نگهداری سالمندان و معلولین، درمانگاه های سرپایی، درمان در منزل، کودکستان‌‌های روزانه، مدارس تلفیقی و ‏مدارس عادی، درمانگاه‌ها و مراکز بهداشت‌، مراکز ویژه‌ توانبخشی‌ و مراکز آموزش‌ و پرورش‌ استثنایی‌ مشغول به کار شوند.

همچنین که یک‌ گفتار درمانگر به آموزش سخن گفتن به افرادی که از صوت‌ خود به‌ صورت‌ حرفه‌ ای‌ استفاده‌ می‌کنند. برای مثال خواننده‌‌ها، گویندگان‌ صدا و سیما، دوبلورها، قاریان‌ قرآن‌ و مداحان‌ و یا کسانی که دچار اختلال صوتی شده‌اند نیز می‌پردازد.

می‌توان گفت رشته گفتار درمانی رشته مناسبی برای جوانان کنجکاو و خلاق است که می‌خواهند با استفاده از توانایی خود و با روش‌هایی شگفت انگیز دیگران را درمان کنند. در حال حاضر این رشته در ایران اشباع نشده است و می‌تواند گزینه خوبی برای رسیدن افراد توانا به اوج و پیشرفت چشمگیر باشد.

علاوه بر این فارغ التحصیلان رشته گفتار درمانی می توانند با داشتن شرایط لازم و سرمایه کافی می توانند مطب و دفتر گفتاردرمانی خصوصی خود را تاسیس کنند. بعضی گفتاردرمانگران نیز به خانه های مراجعان می روند و در آن جا به رفع اختلالات می پردازند.  باوجود این در شهرهای کوچک تر ناشناخته بودن رشته گفتار درمانی برای شاغلین در این حوزه مشکلاتی به وجود می آورد. به نقل از ایسنا در سال 1400هزینه هر 45 دقیقه جلسه گفتاردرمانی 100هزارتومان است.

دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی – تهران

دانشگاه علوم پزشکی ایران

دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

دانشگاه علوم پزشکی شیراز

دانشگاه علوم پزشکی بابل

دانشگاه علوم پزشکی تبریز

دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور – اهواز

دانشگاه علوم پزشکی سمنان